Succesfactoren: hoe verhogen we de keuze voor een technisch profiel?
De afgelopen jaren zien we een afname in het aantal jongeren dat kiest voor een technisch profiel op het voortgezet onderwijs en technische vervolgopleiding. Waar komt dat door? En hoe kunnen we deze trend stoppen? In opdracht van Jet-Net deed Motivaction onderzoek naar de ervaringen van de jongeren. Meer dan 1.000 jongeren (12 t/m 17 jaar) werd gevraagd naar hun profielkeuze en ervaringen met bètatechniek op school. Wat blijkt? Meer praktijkopdrachten, duiding en context bieden werkt. We verzamelden de belangrijkste inzichten uit het onderzoek in zes handige factsheets.
De aanleiding van het onderzoek is duidelijk; we moeten de dalende trend van jongeren die kiezen voor techniek tegengaan. Beatrice Boots, directeur Platform Talent voor Technologie, legt uit hoe dit onderzoek daaraan bijdraagt: “We zien de laatste jaren een lichte daling voor de profielkeuze N&T of N&G op havo en vwo. De resultaten uit dit onderzoek duiden het belang van meer aandacht in het versterken van het zelfvertrouwen van leerlingen voor vakken zoals techniek, wis-, natuur- en scheikunde. Niet alleen in de school door docenten, maar ook door ouders én de omgeving van leerlingen. Technische bedrijven kunnen hierbij ook helpen door nog meer te laten zien welke beroepsmogelijkheden er zijn en hoe technologie een bijdrage levert aan de maatschappij. Uit het onderzoek komt namelijk naar voren dat er een positieve correlatie is tussen bedrijfsbezoeken en de profielkeuze: leerlingen die meer bezoeken bij technische bedrijven hebben gehad, kiezen vaker voor een bètatechnisch profiel.”
Profielkeuze
Er zijn meerdere factoren die meespelen bij het afwegen van een bètatechnisch profiel. Zo hechten jongeren veel waarde aan het advies van ouders en docenten en is de kwaliteit van loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) van groot belang. Ook speelt het zelfvertrouwen in technische en exacte vakken een rol. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat maar 11% van de leerlingen die zichzelf slecht vindt in bètatechnische vakken, kiest voor een technisch profiel.
Wat adviseren jongeren zelf?
Aan alle leerlingen werd gevraagd wat zou helpen om meer jongeren te laten kiezen voor een techniek, N&T of N&G profiel. Ze gaven aan dat er meer praktijkopdrachten of experimenteren moeten terugkomen (1) en dat het duidelijker moet zijn wat ze er later mee kunnen (2). De uitleg van de docent moet beter (3) en de stof iets makkelijker (4). Leerlingen adviseren ook om leukere voorbeelden te geven in de les (5). Een van hen vertelt: “Door in de les echte voorbeelden te horen kan ik de stof veel beter onthouden. Een droge som ben ik zo vergeten.” Daarnaast merken leerlingen dat het werkt om meer nieuwe technologie te gebruiken in de les.
Verschillende invalshoeken
We hebben de onderzoeksresultaten gebundeld in verschillende factsheets. Zo kun je filteren op het onderwerp dat voor jou van belang is. De onderwerpen zijn:
- Hoe ervaren leerlingen het onderwijs in bètatechniek?
- Hoe kijken leerlingen naar docenten bètatechniek?
- Hoe kijken leerlingen naar zichzelf & bètatechniek?
- Welke rol spelen ouders bij de keuze voor bètatechniek?
- Welke rol speelt m/v bij de keuze voor bètatechniek?
- Welke rol speelt de culturele achtergrond bij de keuze voor bètatechniek?
Je download de factsheets hier.
Meer context bieden
Jongeren hebben meer behoefte aan contextrijk onderwijs, zo blijkt uit het onderzoek. Als leerlingen snappen waarom ze bepaalde onderwerpen leren en hoe ze dit kunnen toepassen in de praktijk, steken ze er meer van op en begrijpen ze het sneller. Waar kun je aan denken bij contextrijk onderwijs?
- Bedrijven betrekken: zoek de samenwerking met het bedrijfsleven op, bijvoorbeeld in de vorm van een gastles, bedrijfsbezoek of Career Day. Zo horen leerlingen zelf hoe veelzijdig het kan zijn om te werken in de techniek. Via het Jet-Net Loket kun je gratis een gastles of bedrijfsbezoek aanvragen bij een (technisch) bedrijf in de buurt. Heb je een bedrijf gevonden en ben je op zoek naar tips om de activiteit zo goed mogelijk te laten verlopen. Bekijk dit artikel in onze kennisbank.
- De 7 werelden van techniek: om meer houvast te hebben in de les hebben wij de diverse bèta en technieksector opgedeeld in 7 afgebakende domeinen: de 7 werelden van techniek. Ze geven leerlingen een aantrekkelijk en realistisch beeld van werken in de bèta en techniek, waarbij rekening is gehouden met de verschillende drijfveren, talenten en interesses van jongeren. Het is gecreëerd op basis van het Bèta&TechMentality-model. Ontdek de 7 werelden van techniek hier.
- Lesprogramma’s: er zijn verschillende landelijke onderwijsprogramma’s die zich focussen op het contextrijke onderwijs binnen STEM. De lesstof wordt ieder jaar gekoppeld aan een ander maatschappelijk thema. Leerlingen maken laagdrempelig kennis met techniek, ontdekken spelenderwijs hun talenten en leren samen te werken. Denk hierbij aan FIRST® LEGO® League en Vakkanjers.
Over het onderzoek
De bevindingen zijn op basis van een uitvraag onder ruim 1.000 leerlingen (12 tot en met 17 jaar) op het voortgezet onderwijs (vmbo-basis tot en met vwo). De uitvraag is gedaan door Motivaction in opdracht van Jet-Net, een programma van Platform Talent voor Technologie en vond medio 2022 plaats.